Hej

Zawójkowate

Zawójkowate (Valvatidae) – szeroko rozprzestrzeniona rodzina obejmująca drobne, słodkowodne ślimaki skrzelodyszne. Liczy około 70 gatunków. W Polsce w różnych typach wód śródlądowych występują przedstawiciele czterech gatunków należących do tej rodziny.

Etymologia nazwy

 Nazwa pochodzi od rodzaju typowego, Valvata

Cechy morfologiczne

 Muszle o zróżnicowanym kształcie, od płasko zwiniętych do szerokostożkowatych, kulisto-stożkowatych, stożkowato-wieżyczkowatych, niewielkie. Wyciągnięta w ryjek głowa zaopatrzona w dwa długie, cienkie, blisko osadzone czułki. Oczy położone u podstawy czułków, tuż za nimi. Noga w części przedniej podzielona na dwa płaty, które w trakcie poruszania odchylają się na boki i ku tyłowi. Skrzele podwójnie pierzaste, leży w pobliżu krawędzi płaszcza, towarzyszy mu leżący z lewej strony czułek płaszczowy, który jest pokryty nabłonkiem rzęskowym. Obydwa te narządy mogą wystawać na zewnątrz jamy płaszcza

Występowanie

 Szeroko rozprzestrzenione na półkuli północnej. W Polsce występują cztery gatunki: zawójka pospolita (Valvata piscinalis), zawójka płaska (Valvata cristata), zawójka przypłaszczona (Valvata pulchella), rozpowszechnione w całym kraju z wyjątkiem obszarów górskich, oraz zawójka rzeczna (Valvata (Borysthenia) naticina).

 

Biologia i ekologia

 

Zajmowane siedliska

Poszczególne gatunki występują w różnych typach zbiorników wodnych i cieków, na dnie piaszczystym, piaszczysto-mulistym, mulistym, głównie w płytkim litoralu. Niektóre gatunki (V. piscinalis f. antiqua) występują także w głębszych partiach wód, w sublitoralu i profundalu

Odżywianie

 Filtratory i zdrapywacze. Odżywiają się detrytusem, peryfitonem, zeskrobywanymi radulą fragmentami tkanek roślin wodnych

Rozmnażanie

 Obojnaki, silnie rozwinięte prącie znajduje się poniżej prawego czułka

Podział systematyczny

Rodzina liczy około 70 gatunków.W rodzinie zawójkowatych nie wyodrębniono podrodzin, wyróżnia się natomiast następujące rodzaje:

• Borysthenia Lindholm, 1914
• Valvata O. F. Müller, 1773 – rodzaj typowy

  

 Pa, Pa don't copy