Hej
Melanoides tuberculata
Melanoides tuberculata – inwazyjny gatunek małego, słodkowodnego, szeroko rozprzestrzenionego ślimaka płucodysznego z podrzędu przodoskrzelnych, w języku polskim znanego pod potoczną nazwą
świderek. Bywa hodowany w akwariach. Może być wektorem wielu chorób, w tym również groźnych dla człowieka.
Taksonomia
Gatunek został opisany w Indiach pod nazwą
Nerita tuberculata. Po przeniesieniu do rodzaju
Melanoides
pojawił się problem nomenklatoryczny, ponieważ zgodnie z zasadami
kodeksu nomenklatury zoologicznej, nazwy rodzajowe z końcówką
-oides są rodzaju męskiego (jeśli autor nazwy nie ustalił inaczej, a autor nazwy
Melanoides – Olivier, 1804 – tego nie zrobił), a dotychczasowy epitet gatunkowy
tuberculata jest rodzaju żeńskiego. W literaturze pojawiły się dwie wersje nowej nazwy:
Melanoides tuberculatus i
Melanoides tuberculata. Pod koniec XX wieku taksonomowie uznali na podstawie analizy oryginalnego opisu Oliviera, że
Melanoides jest rodzaju żeńskiego, ponieważ autor przyjął formę żeńską dla
M. fasciolata – gatunku typowego nowego rodzaju. Tym samym poprawną nazwą gatunku jest
Melanoides tuberculata.
Morfologia
Wysokość muszli wynosi 30–45 mm, spotykane są też większe – do 50 mm. Na terenie Stanów Zjednoczonych spotykano osobniki mierzące do 80 mm. Muszla podłużna spiralnie i prawoskrętnie skręcona, barwy od czarnej do jasnobrązowego, z ciemnymi czerwono-rdzawymi plamami.
Tryb życia
Przebywa
w płytkich i wolno płynących wodach o piaszczystym lub lekko żwirowym
podłożu. Aktywny głównie w nocy, przekopując dno odżywia się detrytusem.
Parametry wody: odczyn pH 7–8, twardość 8–12°n, temperatura 20–28 °C, w
części tropikalnej nawet do 35 °C. Krytyczną temperaturą, poniżej
której giną jest 18 °C.
Choroby
Melanoides tuberculatus jest pośrednim nosicielem przywr wywołujących choroby groźne również dla człowieka:
Clonorchis sinensis wywołującej klonorchozę,
Paragonimus westermani wywołującą paragonimozę, oraz
Metagonimus trematode i
Diorchitrema formosanum.
Hodowla w akwarium
W
dzień zakopuje się w piasku lub żwirku na dnie zbiornika. W podłożu
poszukuje odpadów roślinnych, zwierzęcych i resztek pokarmowych
wzruszając go i napowietrzając. Drążenie to wpływa korzystnie na
korzenie roślin.
Rozmnażanie
Gatunek żyworodny, rozmnażanie może odbywać się płciowo jak i partenogenetycznie.
Dojrzałość rozrodczą osiągają osobniki o długości ok. 3 cm i wieku 1
roku. Najchętniej rozmnaża się na miękkim, piaszczystym podłożu, gdzie
młode ukrywają się przez 3–4 miesiące. Plenny, przy nadmiernym
rozmnożeniu się może być uciążliwym mieszkańcem. Młode w chwili narodzin mają 1–2 mm długości. Dorosły świderek może urodzić do 70 młodych
Pa, Pa don't copy