Zwierzakowo : Umaszczenie koni

Hej :)
Więc najpierw opowiem wam o moim Weekendzie, który był najlepszy bo zazwyczaj raczej spotykają mnie w wakacje a nie w 2 tygodnie przed :)
A więc w piątek jak pojechałam na działkę to spotkałam się z koleżanką o 2 lata młodszą :)
I pojechałyśmy za jej szkołę bo jest tam mały placyk zabaw dla dzieci z podstawówki :)
Sobota była najlepsza bo z koleżanką ( tą o 2 lata młodszą )
Najpierw miałyśmy na rowerach pomachać osobom w bryczce ale wyszło tak, że zaczęłyśmy gonić a tamci w bryczce zaczęli krzyczeć abyśmy ich wyprzedzić :) Więc ja pierwsza wyprzedziłam i zapomniałam, że za mną jedzie moja koleżanka i zaczęłam też przednią uciekać bo jechałam szybko na piaszczystej drodze i w oddali było słychać psa i jak się odwróciłam to myślałam przez 1 minutę, że goni mnie pies :)
A potem uciekałyśmy przed bryczkami ;) ( nasza logika )
A tak o 21:40 pojechałyśmy na plac zabaw kilka minut byłyśmy same bo zaraz przyszli jacyś chłopacy, którzy byli genialni w ogóle nasze rozmowy ( tam był rocznik 2000 czyli mój i chyba 2001) żałuję, że nie zapytałam się z jakiej szkoły są albo z jakiego miasta mi się wydaje tak w 90%, że oni są ze szkoły z mojego osiedla.
Dziś jak wracałam od koleżanki (odprowadzałam ją do domu a potem jak wracałam przy jednej szkole koło Ergo Areny to chyba spotkałam takiego jednego ale chyba :)

A teraz jednorazowy post o maści koni a może będzie jeszcze o maści i jeszcze o rasach psów.

Umaszczenie koni
barwa sierści pokrywającej ciało konia, wraz z barwą grzywy i ogona, uwarunkowane genetycznie. Cechy umaszczenia są ważne dla identyfikacji oraz ewidencji hodowlanej.

Podstawowe informacje
Maść koni determinowana jest przez kilkanaście genów, które dzielą się na grupy według efektu fenotypowego.
Umaszczenie koni w literaturze dzieli się na trzy grupy:

podstawowe: tzn. gen maści siwej (locus Grey), oraz geny z loci Aguti oraz Extension, dające umaszczenie kare, gniade i kasztanowate;
rozjaśnione: locus Cream dający umaszczenia kare przydymione, izabelowate, jelenie, kremowe (cremello), perłowe (perlino) i kremowe przydymione. Do tej grupy należą również geny z locus Dun (bułane), Champagne (szampańskie) i Silver (srebrne), oraz niedawno odkryte nowe geny rozjaśniające, które nazwano Pearl czyli perłowe (recesywne) oraz Mushroom (pieczarkowe);
wzory białej sierści: loci i geny warunkujące występowanie białych znaczeń, które dają albo mieszankę białych i barwnych włosów (locus Roan), tj.: umaszczenie dereszowate, lub w różny sposób rozmieszczone i różnej wielkości białe i barwne plamy dające maść białą (locus White), srokatą (loci Tobiano i Overo) oraz tarantowatą z loci Leopard spotting complex''.
Konie charakteryzują się wielką różnorodnością umaszczeń, które w większości przypadków nie jest cechą rasową. Wyjątkami od tej reguły są rasy o stałym umaszczeniu: haflinger (umaszczenie kasztanowate z konopiastą grzywą i ogonem), appaloosa (umaszczenie tarantowate), konik polski (umaszczenie myszate), palomino (umaszczenie izabelowate), koń fiordzki (umaszczenie bułane) oraz koń fryzyjski (umaszczenie kare, jedyną możliwą odmianą jest mała gwiazdka na czole), albino (umaszczenie białe).
Umaszczenia jednolite

Maść kasztanowata (cisawa): żółtaworuda lub rudobrązowa sierść, grzywa i ogon w tym samym odcieniu lub jaśniejsze, kończyny bez czarnego podpalania. Występują odmiany na kończynach i głowie.
maść ciemnokasztanowata: często występuje u koni ras amerykańskich, koń ma ciemnobrązową sierść wraz z grzywą i ogonem, które mogą być nieco ciemniejszego odcienia
maść gniada: sierść brązowa od jasnej do brunatnej i prawie czarnej, grzywa, ogon i dolne odcinki kończyn – czarne.
maść skarogniada: sierść ciemna, prawie czarna. Mieszanka włosów czarnych i brązowych. Może występować jaśniejsze "podpalanie". Grzywa, ogon i dolne partie kończyn czarne
maść izabelowata: barwa sierści żółtawa z jasnymi kończynami. Grzywa i ogon jaśniejsze, możliwe białe odmiany.
maść bułana: żółtawa lub popielatobura sierść z czarnymi kończynami. W ogonie i grzywie włosy czarne zmieszane z maścistymi.
maść kara: całkowicie czarna.
maść siwa: występuje tylko wtedy, gdy jedno z rodziców było tej maści. Po urodzeniu koń ma którąś z maści podstawowych i z wiekiem siwieje. Do czasu pełnego osiwienia, sierść składa się z włosów białych i maścistych. To czy koń będzie siwy, da się sprawdzić u źrebaka – ma wtedy białe włoski na powiekach. Występuje też odmiana siwa jabłkowita: koń jest szarawy, a na całym jego ciele występują jasne plamki.
maść biała (zwana również "albino"): konie urodzone jako białe mają jasnobrązowe lub jasnoniebieskie oczy, różową niepigmentowaną skórę i jasne kopyta. Natomiast czerwone oczy, jak u prawdziwych albinosów, nie występują.
maść palomino: nazwa pochodzi od amerykańskiej rasy/typu koni palomino, w Polsce określana jako izabelowata. Barwa sierści, ogona i grzywy jest równego koloru, mleczno-waniliowego, kremowego. Mogą występować odmiany, choć jest to dość rzadkie.
maść myszata: sierść jednolicie szara, a grzywę i ogon czarne (maść występuje stosunkowo rzadko).
Umaszczenia złożone

maść srokata (zwana także pstrokatą, łaciatą, krasą): obok plam maści jednolitej na skórze pigmentowanej, występują białe plamy położone na skórze niepigmentowanej. Plamy te są najczęściej duże o nieregularnym kształcie, obejmujące również grzywę, ogon oraz kopyta. Występują od urodzenia. W zależności od maści jednolitej, tworzy się określenia maści karosrokatej, gniadosrokatej, bułanosrokatej.
Typy umaszczenia srokatego:
tobiano: biały koń z kolorowymi plamami na ciele, zaczynającymi się od głowy przez klatkę piersiową, łopatki po zad, często obejmują również kłodę. Nogi białe. Jest to najczęstsza odmiana.
overo jest przeciwieństwem tobiano. Białe plamki maja nieregularny kształt i postrzępione brzegi. Zaczynają się na bokach i brzuchu konia rozchodząc się przez kark, kłodę i zad.
tovero: połączenie dwóch pozostałych typów, lecz żeby je stwierdzić, rodzice takiego konia muszą mieć dokumenty.
maść tarantowata: na całkowicie lub częściowo białej sierści występują nieregularnie rozmieszczone niewielkie, ciemne plamy.

Umaszczenia mieszane
maść dereszowata (pleśniawa): włosy białe i maściste wymieszane są w proporcji 1:1. Głowa, szyja i kończyny mają przewagę włosów maścistych (gniadych, karych lub kasztanowatych), natomiast tułów białych. W odróżnieniu od maści siwej, dereszowate umaszczenie występuje od urodzenia. W zależności od maści zasadniczej, wyróżnia się następujące odmiany: gniadodereszowata, kasztanowatodereszowata, karodereszowata, bułanodereszowata, izabelowatodereszowata.
maść siwa w hreczce: na siwym koniu występują brązowe lub czarne małe plamki.

Odmiany
U koni występują też białe plamy w umaszczeniu podstawowym. Wyróżnia się:
skarpetkę – odmiana na nodze konia w formie białego pasa obejmującego pęcinę;
koronkę – odmiana na nodze konia w formie wąskiego białego paska obejmującego nasadę kopyta;
pończoszkę – odmianę na nodze konia w formie wąskiego białego pasa obejmującego staw skokowy;
gwiazdkę – odmiana na pysku konia w formie pojedynczej białej plamy występującej mniej więcej na wysokości oczu;
chrapkę – odmiana na pysku konia w formie pojedynczej białej plamy pomiędzy chrapami (nozdrzami) konia;
łysinę – odmiana na głowie konia w formie podłużnego białego pasa ciągnącego się wzdłuż całego pyska; może być wąska lub szeroka; szeroka zwykle jest szerokości odległości między oczami konia;
strzałkę – odmiana na pysku konia w formie podłużnego białego pasa o rozszerzonym górnym końcu, zwężającego się ku dołowi; zwykle zaczyna się nieco powyżej oczu konia;
latarnię – odmiana na pysku konia podobna do szerokiej łysiny, jednak zachodząca częściowo na oczy i pysk konia, lekko rozszerzona u góry.